ایمان و باور قلبی چرا و چگونه شکل می گیرد؟

ایمان صرفاً به معنای باور به وجود خداوند یا هرچیز دیگری نیست. ایمان واقعی همان باوری قلبی است که در تار و پود هویت و شخصیت ما تنیده شده و بر تمام ابعاد زندگی ما سایه می افکند. ایمان قلبی، نوری روشن در تاریکی‌های ناآگاهی است که مسیر زندگی را روشنایی می‌بخشد و به انسان در گذر از چالش‌ها و دشواری‌ها یاری می‌رساند. اما سوال این است که شکل گیری ایمان و باور قلبی چگونه است؟

تفاوت معنایی ایمان، باور و امید

اغلب، ایمان، باور و امید را به جای یکدیگر به کار می‌بریم. اما در حقیقت، هر یک از این مفاهیم، بار معنایی خاص خود را دارند.

• باور: آن اطمینانی است که در ذهن شکل می گیرد به واسطه تکرار کردن ایده ها نه بخاطر شواهد و مستندات قطعی
• ایمان: باوری قلبی و عمیق است بر اساس شواهدی محکم و معتبر که می توان بر اساس آن دستورالعمل زندگی را تنظیم کرد.
• امید: نیرویی محرک است که ما را به تلاش برای رسیدن به اهدافمان ترغیب می‌کند.

امید انسان را برای رسیدن به خواسته ها تشویق می کند اما ایمان خواسته ها را پیشاپیش ستانده می داند، با یقین پیش می رود و سپاسگزار است.

و اما باور هم مساوی با ایمان نیست چرا که خیلی ها باور به وجود خداوند دارند اما اثری از ایمان خود در زندگی نمی بینند، چشم امید به دست دیگران دارند و از تنها نیروی عالم هستی غافل اند. این افراد گرچه باورمندند اما به رحمت، حکمت، ولایت و خیرخواهی خداوند یکتا نسبت به بندگانش ایمان ندارند و چنین ایمانی ثمرات اندکی دارد.

شکل گیری باور قلبی و اثر ایمان

ایمان قلبی، در گذر زمان و تحت تاثیر عوامل مختلفی شکل می‌گیرد. تجربیات شخصی، آموزه‌های دینی و اخلاقی، مطالعه و تفکر و تعامل با افراد با ایمان، همگی می‌توانند در شکل‌گیری و تقویت این باور عمیق نقش داشته باشند.

اما گاهی به واسطه عدم آگاهی، تاثیر محیطی، جهالت ها و انحراف ها باورهای انسان زنگار می گیرد و لازم می آید تا هرچه سریع تر، ضمیر ناخودآگاه انسان پاکسازی شود. برای شکل گیری باورها 5گام باید برداشته شود:

1. حذف: هروقت دچار تردید شدید، بلند بگویید حذف یا باطل!
2. جایگزینى: سپس باور مثبتى را به عنوان جایگزین آن برگزینید
3. تأکید: حالا نوبت تقویت باور جدید است، مثلاً آن را روى کارت هایى نوشته و در محل دید قرار دهید.
4. تجسّم: تصویرى خلاق از خود، در حالى که سرشار از ایمان قلبی جدید هستید بسازید و تا 21 روز این برنامه را اجرا کنید.
5. ممارست: مدت زمان بازنشانی ضمیر ناخودآگاه 21 یا 40 و در نهایت 90 روز است؛ سپس این تغییرات ماندگار شود

وسواس دشمن ایمان است

دوستان وقتی به ایمان و باور قلبی می رسید، جایی برای تردید باقی نخواهد ماند؛ پس وقتی زمزمه های ضعیف و کسلی به دلتان می افتد، آن وسوسه شیطانی است که اگر به آن توجه نکنید، خودش می رود پی کارش.

ما همیشه به دنبال باور ها و اعتقاد قلبی خود هستیم و چون از صمیم قلب خود معتقد بدان هستیم، پس برای بررسی و اثبات درستی آن نیازی به تحقیق و دلیل نمی بینیم. شنیده اید که می گویند: ”هر چیز که در جستن آنی، آنی” دقیقاً مصداق باور های ماست.

شما در زندگی چیزی را به دست می آورید که به دنبال همان هستید. آن موضوع را در ذهن و زندگی تکرار می کنید تا به عنوان ایمان و باور قلبی شکل بگیرد.

پس از شکل گیری، بهترین احساسات و تجربه ها نصیب شما خواهد شد چرا که باور و سخن شما خاصیتی دارد که همسو و هم آوای خود، برایش فراهم می شود.

داستان حضرت ابراهیم علیه السلام نمونه بارزی از قدرت ایمان قلبی است. زمانی که حضرت ابراهیم مامور شد فرزند خود اسماعیل را قربانی کند، ایمان قلبی او به خداوند چنان قوی بود که حاضر شد از عزیزترین دارایی خود در راه اطاعت از پروردگار بگذرد و خداوند مهربان هم قربانی را از او قبول کرد.

شرط عمل گرایی در معنای ایمان

بسا افرادی که خود را اهل ایمان قلمداد کنند اما خداوند آنان را قبول نداشته باشد؛ عمل گرایی و رنگین کردن سفره زندگی با حقیقت ایمان خیلی اهمیت دارد تا جایی که خدا در قرآن می فرماید:

یا ایها الذین آمَنوا آمِنوا
ای کسانی که [به زبان]ایمان آوردید، [به حقیقت]ایمان آورید

نساء 136

شاید برایتان سوال شود که به چه چیزی عمل کنیم؟ برویم چیزهای بیشتری یاد بگیریم بعد انجام دهیم؟

پاسخ ساده است؛ اطلاعات انباشته شده ذهن انسان بسیار زیاد است، در واقع مشکل اساسی انسان دانستن نیست. اگر انسان به 10درصد دانسته های خویش عمل کند، در تمام زمینه ها تبدیل به انسان موفق می شود. مشکل حقیقی عمل به دانسته ها است و قرآن هم می فرماید:

کَبُرَ مَقتاً عندَ الله أن تَقولوا ما لا تَفعلونَ
نزد خدا سخت ناپسند است كه چيزى را بگوييد و انجام ندهيد.

صف 61

نقش کلام در باور های قلبی

کلام ناشی از احساس درونی و یکی از قدرتمند ترین فرکانس هایی است که انسان به عالم ارسال می کند لذا بسیار باید مراقب گفتار و کلام خود باشیم.
سوال: کلام و جملات مثبت چه نقشی در مراتب ایمان دارند و کلام منفی چه تبعاتی در آن دارد؟

سخن گفتن از نعمت ها و سپاسگزاری، نعمت ها را جلب می کند؛ شکر نعمت، نعمتت افزون کند. سخن از سلامتی، سلامتی و عافیت با خود می آورد. خداوند در سوره اسراء به پیامبرش می فرماید: به بندگانم بگو سخنی بگویند که بهترین باشد.

لذا از میان زیباترین جملات باید بهترین را انتخاب کنیم و سنگ بنای زندگی مان را با بهترین باورهای قلبی بگذاریم. در مسیر ایمان گام به گام حرکت کنیم؛ زیبا بیندیشیم و زیبا سخن بگوییم و معجزه این قوانین را در زندگی خویش تجربه کنیم.

آموزه های غلط از کودکی

سخن گفتن از نداشته ها، فقر و کمبودها، بیماری، دشواری، شومی و بداقبالی، غم و اندوه ها بدبختی ها را جلب می کند. بخشی از شکل گیری باورهای قلبی منفی مربوط به دوران کودکی می شود.

انسان در کودکی شجاع است و هر کاری را بدون ترس انجام می دهد و برای یادگیری بهتر هر چیزی را آزمایش و تجربه می کند و ممکن است از روی ناآگاهی کارهای خطرناکی را انجام دهد. پدر و مادر به او یاد می دهند که خیلی از کارها را انجام ندهد و به نوعی این فکر ها را که چه چیزی خطرناک است، در کودک رشد می دهند.

بعد از خانواده ، معلمان نیز نقش مهمی در شکل گیری باور ها و مثبت اندیشی انسان دارند؛ معلمی که سعی در تحقیر دانش آموز داشته و با کلمات تضعیف کننده مثلا ” تو نفهمی و بیسوادی ” باعث شکل گیری شخصیت منفی در این کودک می شوند و این ناتوانی ساختگی در او رشد می کند و موجب عدم موفقیت کودک در آینده خواهد شد.

به معلمان توصیه می شود از جملات تضعیف کننده پرهیز و به جای آن از جملات انگیزشی استفاده کنند تا باورهای انرژی بخش در دانش آموزان شکل بگیرد.

اگر شما دو یا سه بار دعوت شدید برای سخنرانی و سخنرانی ضعیفی انجام دهید کم کم به این عقیده می رسید که سخنران خوبی نیستید اما برعکس اگر چند سخنرانی خوب داشته باشید به این نتیجه می رسید که سخنران خوبی هستید و باعث افزایش اعتماد به نفس شما می شود و در آینده سخنرانی های خوبی خواهید داشت.

باورها در ما ناخودآگاه است. باور اینکه شما نمی توانید و آدم ضعیفی هستید، بر این اساس همیشه سعی می کنید کاری کنید که باور ضعیف بودن را اثبات کنید.

نظر شما درباره باورهای خودتان چیست؟