آینده نگری و تدبیر کردن و ترس از آینده
یکی از ویژگی های انسان های موفق آینده نگری ، دوراندیشی و تدبیر کردن است. می توان گفت فردی آینده نگر است که در شرایط سخت بهترین تصمیمات را می گیرد. انسان آینده نگر به صورت سنجیده تر نسبت به تصمیماتش می اندیشد و در برابر تصمیمات آنی تسلیم نمی شود.
مصادیق آینده نگری
از مصادیق دور اندیشی و آینده نگری می توان به این امور مهم اشاره کرد:
- آینده نگری نسبت به تامین نیازهای مادی و معنوی
- توجه به حل مشکلات مالی
- رفع نیازمندی خانواده
- تامین معیشت مناسب
- انتخاب شغل مناسب
- امنیت روانی و بهداشت روانی انسان
- دو کردن تشویش ها و استرس ها از فضای گرم خانواده
آینده نگری
آینده نگری تقریباً معادل لفظ ” تدبیر کردن ” در زبان عربی است. در اصطلاح آینده نگری یعنی گسترش افق دید خود و دیدن پشت پرده مسائل و هم چنین زمانی که شخص در آن است؛ یعنی در زمان حال، آینده را دیدن که نتیجه آن، چاره اندیشی برای رخدادهای احتمالی است.
امام علی علیه السلام در بیان تعریف دوراندیشی و آینده نگری می فرمایند:
الحزم ، النظر فی العواقب و مشاورة ذوی العقول
دوراندیشی، نگاه کردن به عاقبت های کار و مشورت کردن با خردمندان است.
غررالحکم و درر الکلم حدیث 1915
آینده نگری و تدبیر کردن نیز مانند اکثر امور از قاعده ” خیر الامور اوسطها ” پیروی می کند. مهم ترین ملاک در آینده نگری، اعتدال است. گاهی تأمل و به قول مردم این پا و آن پا کردن، ناشی از ترس شخص از آینده می باشد. خارج شدن از حد اعتدال، در آینده نگری آفاتی را نتیجه می دهد. گاهی انسان به جای ترسیم آینده خویش، اسب خیال را زین کرده و به (ناکجاآباد) می رود. به یقین آینده نگری با خیال بافی دو چیز متفاوت است.
اهمیت آینده نگری در زندگی
دوراندیشی برای افراد ضعیف نیست. ما معمولا به غلط شخص دوراندیش را به عنوان فردی می‌شناسیم از خطر کردن می‌ترسد و زندگی را به طور روزمره می‌گذراند. اینکه سعی می کنند انتخاب‌های آسانی در زندگی داشته باشند.افراد دوراندیش انسانهای قوی هستند.
افراد دوراندیش کسانی اند که به اهداف و آرزوهای بلندمدتشان احترام بگذارند و هر وقت که لازم باشد برای دستیابی به این اهداف خطر میکنند.»
تدبیر کردن در روایات
تدبیری که در روایات آمده از ماده دبره است. به معنای توجه کردن به پیامد فکر، اندیشه، عمل، سخن که شما انجام میدهید یعنی بتوانید تشخیص دهید که پیامد این سخن و این رفتار چه خواهد بود.
باید اندیشه وسخن و رفتاری را انتخاب کنیم که بهترین پیامد رو داشته باشه و این رویکرد متمرکز به حسن تدبیر است.
حسن التدبیر چیست؟
رویکرد توحیدی دقیقا متمرکز بر عدم ترس است و حسن التدبیر اصلابه معنای ترس نیست بلکه می گوید ببین با ترس هات چیکار کردی و باعث بیماری شدی، استرسی شدی، کلی از فرصت ها رو از دست دادی، از انجام ان ترسیدی اما همین کار و دیگری انجام دادو موفق شد.
بنابراین ایده ای برات اومد این ایده رو انجام ندادی یک سال طولش دادی، کشش دادی، ترسیدی، یه نفر دیگه شهامت به خرج داد رفت همون ایده تو رو اجرا کرد و کلی ثروت به دست اورد .تدبیر به معنای ترس از آینده نیست . اتفاقا ما باید پیامد های ترس از آینده رو در زندگیمون بررسی کنیم که کجاها ترسیدیم و عمل نکردیم و بعد آسیب دیدیم از این به بعد سعی کنیم نترسیم و حسن التدبیر داشته باشیم.
در مدل توحیدی ما یاد می گیریم که اندیشه شرک الود ما ،سخنان شرک الود ما و رفتار های شرک الود ما در گذشته چه پیامد هایی برایمان داشته است.
و الان وقتی میخواهیم فکر بکنیم، وقتی میخواهیم سخنی بگیم و وقتی میخواهیم رفتاری رو انجام بدیم، حواسمون هست که دچار شرک نشویم و این مسیر رو بار ها تجربه کردیم و با اگاهی تجربه رو استفاده میکنیم و دیگر دچارش نمیشیم .
چرا؟ چون ما تدبیر میکنیم. تدبیر نه به معنای اینکه بترسیم، به معنای اینکه به پیامد تفکر شرک الود توجه میکنیم.
شیطان سعی در القا ترس در انسان است و انسان موحد سعی در تبدیل ترس به موفقیت است و این زمانی محقق می شود که انسان به خود و خدا اعتماد کند و خود را با دوراندیشی و تعقل و تدبیر کردن در امور به خدا بسپارد .
تدبیر کردن و آینده نگری از نظر امام حسین
در دعای عرفه امام حسین علیه السلام فرمودند:
الهی اغننی بتدبیرک عن تدبیری و باختیارک عن اختیاری
خدایا مرا با تدبیر خودت از تدبیر خودم بی نیاز کن یعنی تو جوری همه چیز را فراهم کن که دیگر نیاز به تدبیر من نیاز نباشد.
دعای عرفه امام حسین علیهه السلام
ما انسانها زمانی که نام تدبیر را می آوریم و سعی می کنیم هر چیزی که به نفعمان باشد را به تدبیر وصل کنیم. مثلا برای سریعتر حل شدن کار یا پارتی بازی کردن بعضی افراد در شرکت ها و بانک ها این افراد برای توجیه کار نادرستشان می گویند تدبیر کردیم!
این تدبیر و آینده نگری نیست؛ این شرک سازی با پوشش تدبیر است. تدبیر آنجا است که تو نگاه کنی اندیشه های شرک الود را تبدیل کنی به اندیشه های توحیدی و مطمئن باشی که پیامد اندیشه توحیدی خیر و خوبی است.
پیامد اعتماد به پروردگار خیر و پیامد شهامت در مسیر توحید و حرکت در مسیر خدمت و رسالت خیر است پس با شهامت گام بردارید و نترسید.
از بین بردن ترس هایی که در انسان رخنه نموده برای موفقیت در آینده بسیار مهم است.
فرد آینده نگر متفاوت از دیگران عمل و رفتار میکند
دوراندیشان از نظر جسمی هم سالم تر و قویتر از افراد دیگر هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که افراد دوراندیش از لحاظ جسمی و فیزیکی هم قویتر هستند، بخصوص موقعی که تکالیفی را انجام می‌دهند که نیاز به استقامت دارد. افرادی که اهداف مناسبی در زندگی‌شان دارند سالم‌تر و شادتر هستند.
